Viêm, nấm phụ khoa là những bệnh lý phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là những người đã có quan hệ tình dục. Dù không phải là bệnh nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu không được phát hiện và điều trị sớm, các bệnh lý phụ khoa này có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như viêm vùng chậu, vô sinh – hiếm muộn, thai ngoài tử cung,… Do đó, việc nhận biết dấu hiệu sớm của viêm, nấm phụ khoa là cực kỳ quan trọng để bảo vệ sức khỏe sinh sản của chính bạn.
1. Viêm, nấm phụ khoa là gì?
Viêm phụ khoa
Viêm phụ khoa là thuật ngữ chung chỉ tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở các cơ quan sinh dục nữ như âm đạo, cổ tử cung, tử cung, vòi trứng, buồng trứng… Nguyên nhân có thể do vi khuẩn, virus, ký sinh trùng hoặc do mất cân bằng hệ vi sinh vùng kín.
Nấm phụ khoa
Nấm phụ khoa thường gặp nhất là do nấm Candida albicans – một loại vi sinh vật sống ký sinh bình thường trong âm đạo. Khi môi trường âm đạo mất cân bằng (do kháng sinh, thay đổi nội tiết tố, vệ sinh không đúng cách…), nấm có thể phát triển quá mức và gây viêm.
2. Những dấu hiệu nhận biết sớm viêm, nấm phụ khoa
Khí hư bất thường
Khí hư (dịch tiết âm đạo) là chỉ dấu phản ánh tình trạng sức khỏe sinh sản nữ giới. Ở trạng thái bình thường, khí hư có màu trắng trong, hơi dính, không mùi. Tuy nhiên, khi bị viêm hoặc nhiễm nấm, khí hư sẽ có những thay đổi bất thường như:
-
Khí hư ra nhiều bất thường, ẩm ướt cả ngày dù không trong giai đoạn rụng trứng.
-
Khí hư màu trắng đục, đặc như bã đậu – đặc trưng của nhiễm nấm Candida.
-
Khí hư màu vàng, xanh, có bọt – thường do nhiễm vi khuẩn hoặc Trichomonas.
-
Khí hư có mùi hôi tanh, đặc biệt nặng sau quan hệ tình dục hoặc trong kỳ kinh.
-
Kèm theo ngứa rát vùng kín – dấu hiệu phổ biến khi có nấm.
Ngứa và nóng rát vùng kín
Cảm giác ngứa ngáy âm đạo, nóng rát khi đi tiểu hoặc quan hệ là triệu chứng điển hình của nấm âm đạo. Đôi khi người bệnh còn có cảm giác đau âm ỉ vùng bụng dưới, khó chịu kéo dài.
Âm đạo sưng đỏ, đau khi quan hệ
Âm hộ và âm đạo có thể sưng, tấy đỏ, nhạy cảm bất thường khi bị viêm hoặc nhiễm nấm. Quan hệ tình dục lúc này sẽ gây đau rát, khó chịu hoặc thậm chí chảy máu nhẹ.
Tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu nhiều lần
Viêm nhiễm phụ khoa có thể lan sang đường tiết niệu, gây ra các triệu chứng như tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu gấp. Một số trường hợp còn có tiểu ra máu hoặc nước tiểu đục.
Rối loạn kinh nguyệt
Viêm nhiễm kéo dài có thể ảnh hưởng đến nội tiết tố và chức năng buồng trứng, dẫn đến tình trạng kinh nguyệt không đều, rong kinh hoặc vô kinh.
3. Nguyên nhân gây viêm, nấm phụ khoa
Có nhiều yếu tố tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn, nấm trong âm đạo, bao gồm:
-
Vệ sinh vùng kín không đúng cách: thụt rửa sâu, dùng dung dịch vệ sinh có độ pH không phù hợp, lau từ sau ra trước…
-
Quan hệ tình dục không an toàn: nhiều bạn tình, không dùng bao cao su, quan hệ khi đang viêm nhiễm.
-
Lạm dụng kháng sinh: khiến hệ vi sinh âm đạo bị mất cân bằng.
-
Rối loạn nội tiết tố: do mang thai, mãn kinh, dùng thuốc tránh thai lâu dài.
-
Mặc đồ lót ẩm ướt, bó sát: tạo môi trường ẩm thấp thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
4. Viêm, nấm phụ khoa có nguy hiểm không?
Viêm và nấm phụ khoa nếu phát hiện sớm và điều trị đúng cách thường khỏi hoàn toàn mà không để lại biến chứng. Tuy nhiên, nếu chủ quan hoặc tự ý dùng thuốc không đúng, bệnh có thể:
-
Tái phát nhiều lần, khó điều trị dứt điểm.
-
Gây viêm lan rộng lên tử cung, vòi trứng, buồng trứng → viêm vùng chậu.
-
Làm tắc vòi trứng → vô sinh, hiếm muộn.
-
Gây sảy thai, sinh non hoặc nhiễm trùng cho thai nhi nếu mắc khi mang thai.
5. Khi nào nên đi khám phụ khoa?
Bạn nên khám phụ khoa ngay khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như:
-
Khí hư thay đổi màu sắc, mùi hôi.
-
Ngứa rát, đau khi quan hệ hoặc tiểu tiện.
-
Rối loạn kinh nguyệt kéo dài.
-
Có cảm giác đau vùng bụng dưới không rõ nguyên nhân.
Ngoài ra, phụ nữ nên khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần để tầm soát và phát hiện sớm các bệnh lý phụ khoa tiềm ẩn.
6. Phòng ngừa viêm, nấm phụ khoa như thế nào?
-
Giữ vùng kín khô thoáng, sạch sẽ, không thụt rửa sâu âm đạo.
-
Dùng dung dịch vệ sinh phụ nữ dịu nhẹ, có độ pH phù hợp (3.8 – 4.5).
-
Quan hệ tình dục an toàn, chung thủy 1 bạn tình.
-
Mặc quần lót cotton thoáng mát, thay quần lót mỗi ngày.
-
Không lạm dụng kháng sinh hoặc thuốc tránh thai nội tiết khi không có chỉ định.
-
Ăn uống lành mạnh, bổ sung lợi khuẩn (probiotics) từ sữa chua hoặc thực phẩm lên men.
Nhận biết sớm dấu hiệu viêm, nấm phụ khoa chính là bước quan trọng giúp phụ nữ chủ động bảo vệ sức khỏe sinh sản của mình. Đừng e ngại khi thấy vùng kín có bất thường – hãy đi khám bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời. Việc trì hoãn không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, mà còn đe dọa thiên chức làm mẹ trong tương lai.
Phòng Khám Sản Nhi Xét Nghiệm BS Kha Trâm CS2
|