Siêu âm 3D, 4D là kỹ thuật siêu âm tiên tiến, cho phép tái tạo hình ảnh thai nhi và các cơ quan liên quan của thai phụ một cách sống động, rõ nét ở nhiều góc độ khác nhau. Đây là công cụ hỗ trợ hiệu quả giúp bác sĩ quan sát trực quan, từ đó phát hiện sớm các bất thường nếu có và đưa ra hướng xử trí kịp thời.
Siêu âm 3D, 4D là gì?
Siêu âm 3D, 4D là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh hiện đại, sử dụng sóng siêu âm để tái tạo hình ảnh ba chiều không gian (3D) và kết hợp thêm yếu tố thời gian thực (4D) trong trường hợp siêu âm 4D. Trong quá trình thực hiện, bác sĩ sử dụng đầu dò di chuyển nhẹ nhàng trên vùng bụng của thai phụ. Các sóng siêu âm sẽ xuyên qua mô mềm, phản xạ trở lại, sau đó được xử lý và chuyển hóa thành hình ảnh trực quan hiển thị trên màn hình siêu âm chuyên dụng.
Kỹ thuật này cho phép ghi nhận hình ảnh thai nhi từ nhiều góc độ với độ phân giải cao, giúp bác sĩ và gia đình có thể quan sát rõ ràng các đặc điểm hình thái bên ngoài của bé ngay từ trong bụng mẹ.
Bên cạnh đó, siêu âm 3D, 4D đóng vai trò là công cụ hỗ trợ quan trọng cho siêu âm 2D trong việc sàng lọc, đánh giá chi tiết những dị tật bẩm sinh nghi ngờ, từ đó giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác và xây dựng hướng tư vấn, can thiệp phù hợp cho thai kỳ.
Các mốc siêu âm 3D, 4D quan trọng trong thai kỳ
Siêu âm 3D, 4D thường được khuyến nghị vào những giai đoạn sau:
1. Tuần 20 – 25 của thai kỳ
Giai đoạn này giúp tầm soát, loại trừ các dị tật bẩm sinh như:
-
Hệ thần kinh – sọ mặt: Sứt môi, hở hàm ếch, não úng thủy, thoát vị màng não tủy, bất sản thể chai…
-
Tim mạch – lồng ngực: Thông liên thất, thất phải hai đường ra, thiểu sản tâm thất, đảo gốc động mạch, thoát vị hoành…
-
Ổ bụng – cơ quan tiêu hóa, tiết niệu: Thoát vị rốn, nang gan, nang ruột, thận đa nang, bất sản thận…
-
Hệ vận động: Chân tay khoèo, thiểu sản xương quay, bất sản xương sụn…
2. Tuần 30 – 32 của thai kỳ
- Giai đoạn này giúp phát hiện các bất thường xuất hiện muộn, đặc biệt liên quan đến tim mạch, não và các cơ quan khác.
- Ngoài những mốc trên, thời điểm siêu âm 3D, 4D có thể được điều chỉnh theo tình trạng sức khỏe mẹ bầu và chỉ định của bác sĩ.
Lợi ích của siêu âm 3D, 4D
Siêu âm 3D, 4D là phương pháp hỗ trợ hiệu quả cho siêu âm 2D truyền thống, mang đến hình ảnh trực quan, sống động về sự phát triển của thai nhi. Hình ảnh thu được giúp gia đình dễ dàng quan sát rõ nét khuôn mặt, hình thể và các cử động của bé, từ đó góp phần tạo nên sự kết nối cảm xúc thiêng liêng giữa cha mẹ và con ngay từ những tháng đầu trong bụng mẹ.
Ngoài giá trị tinh thần, siêu âm 3D, 4D còn đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sàng lọc, phát hiện sớm các bất thường hình thái như khe hở môi, dị tật tay chân, tim, ống thần kinh… Nhờ đó, gia đình có thể chuẩn bị tâm lý và xây dựng kế hoạch chăm sóc phù hợp cho trẻ sau khi chào đời.
Lưu ý: Mặc dù siêu âm 3D, 4D là kỹ thuật an toàn, có khả năng hỗ trợ phát hiện dị tật hiệu quả, nhưng không nên lạm dụng. Việc siêu âm cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ hoặc thực hiện vào những thời điểm quan trọng trong thai kỳ để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé, đồng thời đạt được giá trị chẩn đoán cao nhất.
Những lưu ý khi siêu âm 3D, 4D
Để thu được hình ảnh thai nhi rõ nét, cần đảm bảo thai có đủ lượng nước ối bao quanh khuôn mặt và ở tư thế thuận lợi. Trong trường hợp bé nằm sấp, quay mặt vào trong hoặc che mặt bằng tay, bác sĩ có thể hướng dẫn mẹ bầu vận động nhẹ nhàng để giúp bé thay đổi tư thế, tạo điều kiện quan sát tốt hơn:
- Trước khi siêu âm, mẹ nên đi tiểu để làm trống bàng quang và giữ cơ thể trong trạng thái thoải mái, giúp quá trình siêu âm diễn ra thuận lợi, hạn chế ảnh hưởng đến chất lượng hình ảnh.
- Mặc dù siêu âm 3D, 4D là phương pháp an toàn, hỗ trợ phát hiện nhiều bất thường bẩm sinh, tuy nhiên vẫn có một số dị tật chỉ có thể được chẩn đoán chính xác sau khi trẻ được sinh ra.
Ngoài ra, mẹ nên lựa chọn trang phục rộng rãi, thoải mái trong suốt quá trình siêu âm để dễ dàng thao tác và tạo cảm giác dễ chịu.
Các câu hỏi thường gặp
1. Siêu âm 3D, 4D có gây hại cho thai nhi không?
Nhiều nghiên cứu đã khẳng định siêu âm 3D, 4D là phương pháp an toàn, không ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ và bé. Các máy siêu âm hiện nay đều được kiểm soát chặt chẽ mức năng lượng, đảm bảo trong giới hạn an toàn của FDA.
2. Chi phí siêu âm 3D, 4D bao nhiêu?
Chi phí siêu âm 3D, 4D cao hơn siêu âm 2D do sử dụng công nghệ hiện đại. Mức giá có thể dao động tùy thuộc vào cơ sở y tế, trang thiết bị, đội ngũ bác sĩ và dịch vụ đi kèm.
3. Siêu âm 3D và 4D khác nhau như thế nào?
-
Siêu âm 3D: Ghi nhận hình ảnh 3 chiều tĩnh, giúp quan sát hình thái thai nhi và phát hiện dị tật.
-
Siêu âm 4D: Bổ sung thêm chiều thời gian, cho phép quan sát các cử động, biểu cảm của bé trong thời gian thực.
Có thể nói siêu âm 3D, 4D không chỉ là bước tiến vượt bậc trong công nghệ chẩn đoán hình ảnh thai nhi, mà còn là cầu nối cảm xúc tuyệt vời giữa cha mẹ và em bé ngay từ những tháng đầu thai kỳ. Việc kết hợp hài hòa giữa siêu âm 2D truyền thống với kỹ thuật 3D, 4D hiện đại giúp hỗ trợ sàng lọc sớm các bất thường, đồng thời mang đến những khoảnh khắc đầy ý nghĩa khi gia đình được chiêm ngưỡng hình ảnh sống động của bé yêu trong bụng mẹ. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả, mẹ bầu nên thực hiện siêu âm đúng chỉ định, vào những thời điểm phù hợp theo tư vấn của bác sĩ chuyên khoa.
Phòng Khám Sản Nhi Xét Nghiệm BS Kha Trâm CS2
|