Trẻ đi ngoài nhiều lần trong ngày là một trong những dấu hiệu phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong những năm đầu đời khi hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện. Mặc dù đây có thể chỉ là phản ứng bình thường của cơ thể trước thay đổi chế độ ăn uống hoặc sinh lý, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nghiêm trọng. Vậy khi nào cha mẹ nên lo lắng và đưa bé đi khám bác sĩ? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Số Lần Trẻ Đi Ngoài Bình Thường Theo Từng Giai Đoạn
Tần suất trẻ đi ngoài phụ thuộc vào độ tuổi và chế độ ăn uống. Dưới đây là số lần đi ngoài bình thường của trẻ theo từng giai đoạn phát triển:
Trẻ sơ sinh (0 – 6 tháng tuổi):
- Trẻ bú mẹ hoàn toàn có thể đi ngoài từ 5 – 10 lần/ngày, phân lỏng, màu vàng hoặc xanh nhẹ.
- Trẻ bú sữa công thức thường đi ngoài ít hơn, khoảng 1 – 4 lần/ngày, phân đặc hơn so với trẻ bú mẹ.
Trẻ từ 6 – 12 tháng tuổi:
- Khi bắt đầu ăn dặm, số lần đi ngoài có thể giảm xuống còn 1 – 3 lần/ngày.
- Phân có thể thay đổi màu sắc và kết cấu tùy thuộc vào loại thực phẩm bé ăn.
Trẻ trên 1 tuổi:
- Hầu hết trẻ đi ngoài từ 1 – 2 lần/ngày, phân khuôn và có độ đặc trung bình.
Nếu trẻ đi ngoài nhiều hơn tần suất bình thường của độ tuổi mà không có dấu hiệu bất thường khác, có thể chỉ do thay đổi chế độ ăn hoặc sinh lý tạm thời. Tuy nhiên, nếu đi ngoài quá nhiều kèm theo dấu hiệu đáng lo ngại, cha mẹ cần lưu ý và đưa bé đi khám.
Nguyên Nhân Khiến Trẻ Đi Ngoài Nhiều Lần Trong Ngày
Có nhiều nguyên nhân có thể khiến trẻ đi ngoài nhiều lần trong ngày, bao gồm:
Nguyên Nhân Sinh Lý (Không Đáng Lo Ngại)
-
Hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện: Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, hệ tiêu hóa còn non yếu, dễ phản ứng với các thay đổi về dinh dưỡng, dẫn đến đi ngoài nhiều lần nhưng không gây hại.
-
Thay đổi chế độ ăn uống: Khi trẻ chuyển từ sữa mẹ sang sữa công thức, bắt đầu ăn dặm hoặc thử các thực phẩm mới, hệ tiêu hóa có thể chưa kịp thích nghi, gây tăng số lần đi ngoài.
-
Mọc răng: Một số trẻ có thể bị tiêu chảy nhẹ do tăng tiết nước bọt và nuốt vào bụng khi mọc răng.
-
Phản ứng với thực phẩm: Một số bé có thể không dung nạp lactose hoặc dị ứng thực phẩm, gây rối loạn tiêu hóa tạm thời.
Nguyên Nhân Bệnh Lý (Cần Theo Dõi Chặt Chẽ)
-
Nhiễm khuẩn đường ruột: Do vi khuẩn (E. coli, Salmonella…), virus (Rotavirus, Norovirus) hoặc ký sinh trùng (Giardia). Biểu hiện kèm theo sốt, đau bụng, phân lỏng, có mùi tanh, có thể lẫn nhầy hoặc máu.
-
Ngộ độc thực phẩm: Nếu trẻ ăn phải thức ăn ôi thiu, nhiễm khuẩn, có thể bị tiêu chảy cấp kèm theo nôn mửa, đau bụng dữ dội.
-
Hội chứng ruột kích thích (IBS): Một số trẻ có hệ tiêu hóa nhạy cảm có thể đi ngoài nhiều lần trong ngày, thường xảy ra khi bị căng thẳng hoặc thay đổi thói quen ăn uống.
-
Rối loạn hấp thu: Trẻ không hấp thu tốt các chất dinh dưỡng có thể có phân sống, nhiều bọt, có mùi chua.
-
Dị ứng hoặc không dung nạp thực phẩm: Trẻ có thể bị tiêu chảy kéo dài do không dung nạp lactose (đường trong sữa) hoặc dị ứng đạm sữa bò.
Khi Nào Cần Đưa Bé Đi Khám?
Trẻ đi ngoài nhiều lần, khi nào thì cần đưa đi khám? Ba mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay nếu có một trong các dấu hiệu sau:
Dấu Hiệu Cảnh Báo Nguy Hiểm
-
Đi ngoài quá nhiều (trên 6 – 10 lần/ngày) trong hơn 24 giờ.
-
Phân có máu, chất nhầy hoặc phân đen (có thể do xuất huyết tiêu hóa).
-
Sốt cao trên 39°C kèm theo tiêu chảy.
-
Trẻ có dấu hiệu mất nước: Môi khô, mắt trũng, da nhăn nheo, quấy khóc không ra nước mắt, tiểu ít hoặc không tiểu trong 6 giờ.
-
Nôn mửa liên tục, không thể ăn uống.
-
Trẻ mệt mỏi, lừ đừ, không phản ứng linh hoạt.
Khi Trẻ Có Các Vấn Đề Tiêu Hóa Kéo Dài
-
Đi ngoài kéo dài trên 2 tuần mà không cải thiện.
-
Trẻ chậm tăng cân, suy dinh dưỡng, ăn uống kém.
-
Có dấu hiệu bất thường khác như chướng bụng, đầy hơi, đau bụng liên tục.
Cách Xử Lý Khi Trẻ Đi Ngoài Nhiều Lần Tại Nhà
Nếu trẻ chỉ bị đi ngoài nhẹ, không có dấu hiệu nguy hiểm, cha mẹ có thể áp dụng một số biện pháp sau trước khi đưa trẻ đi khám:
-
Bổ sung nước và điện giải: Dùng Oresol theo hướng dẫn để bù nước cho trẻ.
-
Điều chỉnh chế độ ăn:
– Với trẻ bú mẹ: Tiếp tục cho bú để duy trì miễn dịch.
– Với trẻ ăn dặm: Hạn chế thực phẩm nhiều chất xơ, thực phẩm dầu mỡ, nước trái cây có nhiều đường.
-
Giữ vệ sinh cá nhân và thực phẩm: Rửa tay sạch sẽ, tiệt trùng dụng cụ ăn uống của trẻ.
-
Theo dõi sát tình trạng của trẻ: Nếu trẻ không cải thiện sau 24 giờ, cần đưa bé đi khám.
Đi ngoài nhiều lần trong ngày có thể là hiện tượng sinh lý bình thường nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý. Cha mẹ cần theo dõi kỹ các triệu chứng đi kèm để kịp thời đưa trẻ đi khám khi cần thiết. Đừng chủ quan với những biểu hiện bất thường vì sức khỏe hệ tiêu hóa ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào về tình trạng của con, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn cho bé!
Phòng Khám Sản Nhi Xét Nghiệm BS Kha Trâm CS2
|